Hier moet je op letten als je een tatoeage of piercing laat zetten

Een sleeve, de naam van je kind of het infinity-teken: tatoeages zijn onverminderd populair. Nederland telt inmiddels bijna 1.200 tattooshops; bijna een verdrievoudiging ten opzichte van acht jaar geleden. Ook piercings blijven het goed doen. Drie experts vertellen aan NU.nl waar je op moet letten als je een lichaamsversiering overweegt. 

In Nederland houden verschillende instanties toezicht op veilig tatoeëren en piercen. De GGD verstrekt, als een shop aan de gestelde eisen voldoet, na een inspectie (op afspraak) een vergunning.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) voert (onaangekondigd) inspecties uit en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) stelt de normen op.

Een vergunning is drie jaar geldig en wordt afgegeven namens het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). In Amsterdam houdt Marty Jacobs zich daar als deskundige infectiepreventie van de GGD mee bezig, samen met twee collega's.

Verbeterlijst

Het komt regelmatig voor dat een shop een "korte verbeterlijst" krijgt voor een vergunning wordt verleend, vertelt Jacobs. "Ik denk in zo'n 50 procent van de gevallen. Een lange verbeterlijst komt vaak voor bij nieuwe zaken met tatoeëerders die voor het eerst voor zichzelf beginnen. Zij zijn niet altijd goed op de hoogte van de regels."

De regels worden opgesteld door het RIVM. Thijs Veenstra is coördinator hygiëne van het RIVM en tevens voorzitter van de normcommissie veilig tatoeëren en permanente make-up. Die commissie is bezig met het opstellen van Europese richtlijnen voor het veilig laten zetten van tatoeages.

Veenstra is van mening dat de belangrijkste risico's bij het zetten van tatoeages in Nederland goed zijn afgedekt. "Er zijn geen signalen dat tatoeages in Nederland een belangrijke rol spelen bij de verspreiding van hepatitis B, C of hiv."

Toch is er ruimte voor verbetering, stelt hij. "Van sommige materialen, zoals het cupje waaruit de inkt wordt gehaald, zijn tegenwoordig steriele varianten beschikbaar. En dat geldt ook voor bepaalde instrumenten."

Europese norm

De commissie waarin Veenstra zit, stelt normen op in samenwerking met elf Europese landen. "Europese normen zorgen ervoor dat Nederlandse tatoeëerders volgens de laatste inzichten op het gebied van veiligheid kunnen werken. En zijn daarnaast positief voor de Nederlander die in het buitenland een tattoo wil laten zetten - iets dat steeds vaker gebeurt en waar ook regelmatig vragen over komen. Deze norm wordt in heel Europa herkend. Als er volgens de norm wordt gewerkt, kun je overal hetzelfde verwachten op het gebied van veilig tatoeëren."

Overigens gaan de normen die worden opgesteld niet over inkt, waarschuwt Veenstra. "De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij de NVWA."

De afgelopen jaren verschenen regelmatig berichten in de media over tatoeage-inkt. Sommige soorten zouden stoffen bevatten die gevaarlijk kunnen zijn voor de gezondheid van consumenten.

Volgens Ralph Moelker, zoon van Bob Moelker (beter bekend als Tattoo Bob - de oudste tatoeëerder van Nederland) zijn er echter geen gevallen bekend van mensen die daadwerkelijk ziek zijn geworden door tatoeage-inkt. "In Nederland is het allemaal goed geregeld."

Weglaseren

Marty Jacobs van de GGD zegt zich wat dat betreft meer zorgen te maken om het weglaseren van tatoeages. "Dat brengt pas een gezondheidsrisico met zich mee", zegt hij. "De inkt van de tatoeage kan dan namelijk in de bloedbaan terecht komen."

Volgens Moelker zijn er echter geen statistieken bekend waarin daadwerkelijk een gezondheidsrisico wordt aangetoond. "Wel is het van groot belang om het laseren door gekwalificeerd personeel te laten uitvoeren", aldus Moelker. "Zo werken wij bijvoorbeeld met een BIG-geregistreerde huidtherapeute."

Met laseren is het volgens Jacobs verder vaak onduidelijk wat voor resultaat je behaalt. "Het is sterk afhankelijk van je huid en de grootte van je tatoeage. Mijn advies zou daarom zijn om een andere afbeelding over je tattoo heen te laten zetten."

Vooralsnog mag iedereen een tatoeage weglaseren, hoewel het ministerie van VWS bekijkt of er straks een vergunning voor nodig is of een bepaalde opleiding.

Aandachtspunten

Hoewel instanties de boel nauw in de gaten houden, zijn er ook een aantal zaken die de consument zelf kan doen ter voorbereiding op een tatoeage of piercing.

Controleer of de shop een vergunning heeft

Op de overheidssite veiligtatoeerenenpiercen.nl staat welke tattoo- en piercingshops een vergunning hebben. "Vraag er in de shop zelf voor de zekerheid ook even naar", adviseert Ralph Moelker. "Of bel de GGD."

Kijk goed rond in de shop zelf

Een shop mag dan een vergunning hebben; het is altijd verstandig om met je eigen ogen even rond te kijken en je boerenverstand te gebruiken. "Kijk of je geen rare dingen opvallen", zegt Moelker.

"Controleer of naalden vers uit de verpakking worden gehaald, of er schone handschoenen worden gebruikt en of degene die jou helpt eerst zijn handen wast", adviseert Veenstra.

Laat je goed informeren over wat er gaat gebeuren

Vraag in de studio wat er precies gaat gebeuren en welke risico's je eventueel loopt vóór je je tatoeage of piercing laat zetten. "Als ze daar in de studio niet voldoende de tijd voor nemen, kun je daar je vraagtekens bij zetten", aldus Jacobs.

Vraag naar de nazorginstructies

Volgens de experts ontstaan het grootste risico op infecties, zowel bij tatoeages als bij piercings, pas op het moment dat je de studio verlaten hebt. "De nazorginstructies worden lang niet altijd goed nageleefd", vertelt Jacobs. "Jonge meisjes die net een navelpiercing hebben laten zetten, willen dat graag laten zien en gaan misschien al de sauna of het zwembad in terwijl de wond nog niet geheeld is."

Het geven van nazorginstructies is verplicht. "Dat kan op papier, maar ook via de website", legt Jacobs uit. "Klanten moeten er sowieso op geattendeerd worden en de instructies moeten doorgenomen worden, zodat duidelijk wordt of ze het ook echt begrijpen."

"Je kunt een tatoeage vergelijken met een open wond en die is gevoelig voor infecties", zegt Veenstra. "Naast dat je er ziek van kunt worden, kan het ook nog eens je tatoeage verpesten."

Pas op voor illegale thuistatoeëerders

Veenstra heeft niet het idee dat het aantal illegale thuistattoeëerders - die dus zonder vergunning werken - de afgelopen jaren is toegenomen. "Wel krijgen wij nog regelmatig signalen dat het voorkomt. Als consument moet je zelf je verantwoordelijkheid nemen. Je neemt namelijk absoluut een risico als je je door zo iemand laat behandelen."

Vraag naar de juiste handelswijze bij een gaatje in je oor

Als je een gaatje in de ronding van je oor wil, moet dat gepiercet worden met een naald. "In steden gaat dat meestal wel goed, want daar heb je veel shops, maar soms zie je dat in de provincie wat minder expertise is op dat gebied", vertelt Jacobs. Houd dat zelf dus goed in de gaten..

Verwar veiligheid niet met kwaliteit

De GGD krijgt van tatoeëerders wel eens de kritiek dat er niet wordt gekeken naar wat voor werk iemand aflevert, maar dat er alleen wordt gekeken naar de veiligheid en infectierisico's. "Alleen daartoe zijn we bevoegd", zegt Jacobs.

Volgens Moelker zijn veel tatoeëerders haantjes. "Ze vinden zichzelf allemaal een Van Gogh of een Rembrandt en zijn moeilijk op één lijn te krijgen. Sommige shops geven commentaar dat een concurrent een vergunning heeft gekregen, terwijl de tattoos er in hun ogen niet uit zien.

"Ik zou zeggen: kijk naar het portfolio van een artiest als je iets wil weten over zijn stijl", adviseert Veenstra.

Door: NU.nl/Sjan Verhoeven 
Bron: http://www.nu.nl/gezondheid/4723227/hier-moet-letten-als-tatoeage-of-piercing-laat-zetten.html